Phong thủy – Quan điểm thờ cúng
Khoảng 15 năm về trước, chung cư không được nhiều người lựa chọn, nhất là những người cao tuổi, bởi họ ngại tầng cao. Tuy nhiên, theo thời gian, cùng với quá trình đô thị hóa, dân số tăng cao, nhu cầu nhà ở quá cao, chung cư trở thành sự lựa chọn tất yếu, đặc biệt với các gia đình trẻ ở đô thị.
Theo chuyên gia phong thủy Hoàng Trà, Phó viện trưởng Viện Lý học phương Đông, khi bàn về phong thủy thờ cúng, nhiều người cho rằng, vì mình không phải là con trưởng, hoặc bố mẹ còn khỏe mạnh và đang phụng thờ gia tiên rồi thì con cái không phải thờ nữa.
Tuy nhiên, về đường tâm linh, mỗi cá nhân thường sẽ có gia tiên độ mệnh cho tài lộc và công danh và nếu không có nơi thờ tự, thì các cụ về không có nơi để ngự, đương nhiên sẽ không độ mệnh và cho lộc nữa. Khi đó, ra lộc đường Âm giảm, thì sự nghiệp kém may mắn. Với nhiều người có lộc Dương mạnh thì không thấy rõ, nhưng người lộc bản mệnh kém, thì lộc đường Âm lại thể hiện rất rõ ràng.
Ông Trà cho rằng, một dòng tộc có rất nhiều gia tiên và ông mãnh, bà cô ở nhiều đời khác nhau. Và đường Âm, các cụ hợp với ai thì sẽ độ cho người đó nhiều hơn. Tương tự, trong nhà, bố mẹ có nhiều con thì bố mẹ hợp với vợ chồng người con nào thì hay đến và ở lại nhà đó. Dù nhà rộng, nhà chật, thì con cái đều phải bố trí chỗ ăn, nghỉ cho bố, mẹ. Còn nếu không chu đáo, có thể bố, mẹ cũng giận và ít qua lại.
Tương tự như vậy, các cụ có câu “Trần sao Âm vậy”, do đó khi gia tiên nhà chúng ta cho lộc, mà không có ban thờ, bát hương để phụng thờ, thì sau năm lần, bảy lượt chắc chắn các cụ cũng sẽ chẳng độ lộc cho nữa.
Theo chuyên gia Hoàng Trà, trong phong thủy, được chia làm hai phần Âm – Dương. Trong đó, phần Dương là toàn bộ phong thủy nhà ở, còn phong thủy Âm trong ngôi nhà là phòng thờ, ban thờ, bát hương, đồ thờ. Nếu một nhà không thờ cúng, thì thiếu đi mất một nửa đường lộc. Dù là nhà ở mặt đất hay chung cư, nhiều người cũng cho rằng, nhà mình có thờ bát hương thần linh là đủ rồi, vì gia chủ không phải con trưởng, mà bố mẹ vẫn còn khỏe mạnh.
Tuy nhiên, về nguyên tắc thờ cúng, thì bát hương thờ thần linh dù ở nhà đất hay chung cư luôn vẫn phải có. Đó là thờ các vị thần cai quản cả lô đất đó. Nhưng ở chung cư có sự khác biệt là Thổ Công cai quản đất đó sẽ không ngự tại một gia đình nào cả, mà bát hương chúng ta thờ chỉ có ý nghĩa thờ vọng, thể hiện lòng tôn kính. Ngoài ra, như đã nói ở trên, gia đình nào cũng nên có bát hương thờ gia tiên.
Gia tiên nhà chúng ta thông thường chỉ là dân thường đường Âm, muốn đi vào nhà ở của con cháu thì phải được phép của Thổ Công. Nếu vị thần cai quản lô đất không cho phép, thì gia tiên chỉ đứng ở ngoài cổng mà thôi. Tương tự, bây giờ chúng ta vào các khu chung cư, nếu bảo vệ không cho vào thì chẳng có người thân nào có thể lên tới căn hộ chung cư của gia đình chúng ta. Kể cả người nhà là quan chức cũng phải chấp nhận.
Dù ở chung cư hay ở nhà đất, một nhà thông thường vẫn phải thờ ba bát hương. Bát ở giữa to nhất, kê cao nhất thờ các vị thần tại lô đất. Bát hương bên phải từ ngoài nhìn vào để thờ gia tiên, là những người đã lập gia đình mà mất. Bát hương bên trái là thờ người chưa lập gia đình mà mất, gọi là ông mãnh, bà cô, cậu, cô.
Nhiều người hay băn khoăn là chung cư thì căn hộ gia đình nhà khác ở trên đầu nhà mình, vậy liệu thờ cúng có bị xấu hay không?
Về vấn đề này, ông Trà khẳng định, không có vấn đề gì phải lo lắng. Theo như phân tích ở trên, chúng ta thấy, các vị thần cai quản cả tòa nhà chung cư, hay thậm chí cả khu chung cư không ngự riêng ở nhà ai và chỉ có gia tiên về tại bát hương ở căn hộ chung cư mà thôi.
Mà lúc này, gia tiên nhà nọ ở trên gia tiên nhà kia cũng không có gì là phạm. Giống như dương trần, có nhiều gia đình sống ở các tầng khác nhau của chung cư, dù là dân thường có căn hộ ở trên nhà quan chức cũng chẳng có vấn đề gì phải băn khoăn.
Lưu ý một số người có căn phải thờ điện, trong trường hợp đã và đang ở chung cư do không đủ duyên mua nhà đất. Khi đặt nơi thờ tự, phải lưu ý cẩn trọng chọn vị trí và phương vị đặt nơi thờ cho thật chuẩn chỉ.
Những lưu ý khi đặt phong thủy ban thờ ở chung cư
Cơ bản, chúng ta không nên đặt ban thờ ở dưới giường ngủ của tầng sát trên hay dưới vị trí bộ bàn ghế khách. Đó cũng là điều nên tránh với ban thờ của một gia đình thông thường khi ở chung cư.
Ngoài ra, còn nhiều yếu tố kiêng kị khác như không nên đặt bát hương dưới dầm, không nên đặt dưới khu bếp hay bàn ăn nhà trên… Đặc biệt, không nên đặt ban thờ dưới nhà vệ sinh của tầng trên (điều này ở chung cư ít xảy ra, vì thiết kế chung cư thường xây theo trục thẳng đứng).
Thông thường, mọi người tính hướng ban thờ theo tuổi của nam gia chủ và quan điểm đặt ban thờ theo phong thủy Bát trạch. Phong thủy Bát trạch chỉ là trường phái phong thủy cơ bản ban đầu, chưa hợp lý về mặt đạo lý cho lắm.
Bởi vì, nếu giải thích ứng vào trường hợp nhà thờ họ, nhà thờ chi mà đời hiện tại đang có hướng tốt, rồi đến đời sau mà ban thờ phạm hướng tuyệt mệnh chẳng nhẽ lại thay đổi phương vị của nhà thờ và ban thờ hay sao? Ban thờ tại nhà riêng còn có thể kê đặt lại, chứ ban thờ của cả dòng họ thì chẳng bao giờ có thể thay đổi, xoay chuyển một cách dễ dàng.
Nhưng khi đã ở chung cư, nếu tìm được vị trí hợp lý về phong thủy địa lý tổng quan và hợp với hướng nam gia chủ, thì sẽ tạo được sự an tâm cho gia chủ. Tuy vậy, dù có hợp hướng mấy đi chăng nữa cũng vẫn phải kiêng kỵ là phòng vệ sinh, cửa phòng vệ sinh tuyệt đối không được ở trước ban thờ. Tiếp theo, giường ngủ vợ chồng và cửa phòng ngủ vợ, chồng cũng không được đặt trước ban thờ.
Vệ sinh và giường ngủ có thể đặt đằng sau và bên hông thì cũng không có sai phạm gì. Để đạt được thêm các tiêu chí tốt khi đặt ban thờ thì không nên treo vào tường nhà vệ sinh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp mà không gian của căn hộ chung cư không có vị trí nào tốt hơn, mà vẫn phải treo vào tường phòng vệ sinh, kể cả khi xem xét từ tổng thể cho đến chi tiết, hay còn có thể nói là từ đại cục đến tiểu cục, cách hóa giải là chúng ta có thể ốp thêm một vách bằng gỗ và tạo khoảng không cách tường vệ sinh khoảng 3 – 5 cm.
Về quan điểm, chúng ta có thể thấy một phòng rộng 30 m hay 3 m cũng là một phòng, nên 3 cm cũng là một không gian giống như một phòng. Vì vậy, kê cách ra thì cũng không còn bị treo trực tiếp vào tường vệ sinh nữa.
Nhiều người cũng băn khoăn về việc ban thờ có chân hay treo tường sẽ tốt. Theo chuyên gia phong thủy Hoàng Trà, chung cư nếu diện tích đủ rộng có thể sắp được không gian ban thờ có chân là tốt nhất. Tuy nhiên, nếu không đủ khoảng trống thì có thể treo cũng chẳng xấu, quan trọng là vị trí phù hợp phong thủy và đáp ứng nhu cầu sinh hoạt. Dù sao căn hộ chung cư cũng ở trên cao rồi thì ban thờ treo lên cũng chẳng phải băn khoăn thêm gì.
Thành Nguyễn (Đầu tư bất động sản)
